TÜİK Verilerine Göre Kültür Harcamaları Yükselişte!
2023 yılında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre kültür harcamaları, 2022 yılına göre %84,7 artarak 276 milyar 338 milyon 253 bin TL’ye yükseldi. Bu harcamaların, gayrisafi yurt içi hasılaya oranı ise %1 olarak gerçekleşti. Hanehalklarının ise kültür harcamalarında veri işlem ekipmanları %22, televizyon ve ekipmanı %21, kitaplar ise %15 paya sahip oldu. Kültürel istihdamdakilerin %9,3’ünü ise yazarlar, gazeteciler ve dilbilimciler oluşturdu.
Genel Devlet Kültür Harcamaları ve Hanehalkı Katkısı
Toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı %64,3 oldu. Genel devlet kültür harcamaları önceki yıla göre %98,1 artarak 177 milyar 594 milyon 791 bin TL’ye ulaştı. Bu harcamaların %67,9’u merkezi devlet bütçesinden gerçekleşti. Ayrıca, hanehalklarının 2023 yılında yaptığı kültür harcamalarının %15’i kitaplara ayrıldı.
Kültürel Sektörlerdeki Gelişmeler
Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin faktör maliyetiyle katma değeri %94 artarak 108 milyar 214 milyon 593 bin TL’ye yükseldi. Bu katma değerin %22,2’si kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılmasından, %13’ü sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığından, %12,1’i ise mücevher ve benzeri eşyaların imalatından geldi. Ayrıca, kültürel mal ihracatı %47,7, ithalatı ise %87,5 arttı.
Kültürel İstihdam ve Meslek Dağılımı
Kültürel istihdam 2023 yılında bir önceki yıla göre %9 artarak 743 bin kişiye ulaştı. İstihdamın %60,8’i 30-54 yaş grubunda, %28,8’i 15-29 yaş grubunda ve %10,4’ü ise 55 ve üzeri yaş grubunda yer aldı. Kültürel istihdamın %89,3’ünü kültürel meslek alanlarında çalışanlar oluştururken, geri kalan %10,7’si kültürel olmayan meslek alanlarında yer aldı. Yazarlar, gazeteciler ve dilbilimciler ise kültürel istihdamdakilerin %9,3’ünü oluşturdu.
Kültürel Faaliyet Alanlarına Göre Dağılım
Faaliyet alanlarına göre; mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetlerinde çalışanların kültürel istihdam içindeki payı %11,1, yaratıcı sanatlar ve eğlence faaliyetlerinde çalışanların payı %5,6, programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetlerinde çalışanların payı ise %4,3 olarak belirlendi.
